بی تابعیت، فردی است که تابعیت هیچ کشوری را ندارد. در حالی که برخی از افراد ممکن است از آغاز تولد بدون تابعیت باشند، برخی دیگر ممکن است در مراحل بعدی زندگی خود بی تابعیت شوند. در ترکیه افراد بدون تابعیت به معنای حقوقی «خارجی» محسوب می شوند.
روند تعیین بی تابعیتی یک فرآیند رسمی است که برای تعیین وضعیت افرادی که به عنوان شهروند هیچ کشوری شناخته نمی شوند انجام می شود. در ترکیه، این فرآیند توسط اداره مدیریت مهاجرت و اداره های استانی مدیریت مهاجرت انجام می شود. این فرآیند در تعیین وضعیت حقوقی افراد بدون تابعیت از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوانند از حقوق و خدمات داده شده به افراد بدون تابعیت بهره مند شوند.
روند تعیین بی تابعیتی با درخواست خود فرد آغاز می شود. اگر بدون تابعیت هستید، یعنی تابعیت هیچ کشوری را ندارید، می توانید با مراجعه به اداره استانی مدیریت مهاجرت در محل خود، درخواست کنید که وضعیت بی تابعیتی شما مشخص شود. ادارات مدیریت مهاجرت استانی برای بررسی وضعیت بی تابعیتی شما یک بررسی جامع انجام خواهند داد. مرجعی که در مورد درخواست شما تصمیم می گیرد، اداره مدیریت مهاجرت است.
هر کسی که ادعا می کند شهروند هیچ کشوری نیست، می تواند برای تعیین روند بی تابعیتی اقدام کند. این درخواست می تواند توسط افرادی که به عنوان بی تابعیت به ترکیه آمده اند یا در زمان اقامت در ترکیه تابعیت خود را از دست داده اند، انجام شود. درخواست ها باید شخصاً ارسال شوند و نمی توان از طریق وکیل یا نماینده قانونی درخواست داد.
اگر از کشور دیگری برای شما کارت شناسایی فرد بدون تابعیت یا پاسپورت فرد بدون تابعیت صادر شده ، امکان درخواست تثبیت وضعیت بی تابعیتی در ترکیه وجود ندارد. اگر توسط کشور دیگری به عنوان فرد بدون تابعیت شناخته شده باشید، به درخواست بی تابعیتی شما در ترکیه رسیدگی نخواهد شد.
هنگامی که برای تثبیت روند بی تابعیتی درخواست می کنید، درخواست شما توسط اداره مدیریت مهاجرت استانی که در آن درخواست داده اید ثبت می شود و یک “برگه درخواست” به نام شما برایتان صادر می شود. برای این برگه درخواست نیازی به پرداخت هیچ هزینه ای ندارید. این برگه درخواست به عنوان یک مدرک شناسایی موقت عمل می کند تا بتوانید بصورت قانونی در ترکیه بمانید. این برگه تا زمانی که اداره مدیریت مهاجرت در مورد درخواست شما تصمیم نگیرد، معتبر خواهد بود.
مقامات اداره مهاجرت از شما می خواهند مدارک و اطلاعاتی را ارائه دهید که ثابت کند شهروند هیچ کشوری نیستید. اگر نمی توانید چنین مدارکی را ارائه دهید، مقررات قانون ملیت کشور محل اقامت قبلی شما ممکن است به عنوان مدرکی برای وضعیت بی تابعیتی شما پذیرفته شود. در صورت لزوم و مناسب، اداره مدیریت مهاجرت می‌تواند اطلاعات و مدارکی را از کشوری که قبلاً شهروندی آن را داشته‌اید، درخواست کند. اگر در هر صورت مدرکی دال بر بی تابعیتی شما به دست نیامد، مقامات اداره مهاجرت بر اساس گفته های شما، تحقیقات و بررسی های لازم را انجام خواهند داد. اطلاعات شخصی شما مطابق با اصول محرمانه محافظت می شود و تنها توسط مقامات مجاز قابل دسترسی خواهد بود.
در طول درخواست، باید مدارکی که هویت و وضعیت بی تابعیتی شما را ثابت می کند، ارائه دهید. این اسناد ممکن است شامل گذرنامه های قدیمی، مدارکی که وضعیت شما را از حالت شهروندی خارج کرده، گواهی زادروزتان و سایر مدارک رسمی مربوط به کشورهای پیشین شما باشد. در طول فرآیند درخواست، از اهمیت بالایی برخوردار است که تمام اطلاعات و مدارکی را که در اختیار دارید با رعایت اصول صداقت و به اشتراک گذاری دقیق اطلاعات با مقامات مسئول در میان بگذارید
مصاحبه تعیین بی تابعیتی یک جلسه انفرادی با کارشناسان مهاجرت در اداره مدیریت مهاجرت استانی است که در آن درخواست داده اید تا بتوانید ادعاهای خود در مورد وضعیت بی تابعیتی خود را به صورت گسترده توضیح دهید. در این مصاحبه انتظار می رود در مورد ادعای اینکه شهروند هیچ کشوری نیستید و چرا روابط شهروندی شما قطع شده یا هرگز وجود نداشته است را توضیح دهید. در پایان مصاحبه، گزارشی توسط مقاماتی که مصاحبه را انجام داده اند تهیه می شود و این گزارش که شامل نظرات مسئولین در مورد درخواست شما هم می باشد، به اداره مدیریت مهاجرت ارسال می شود.
دعوت به مصاحبه ظرف ۱۵ روز پس از ثبت درخواست شما یک الزام قانونی است. با این حال، این زمان ممکن است بسته به حجم کاری ادارات مدیریت مهاجرت استانی تفاوت کند. در مورد تاریخ و ساعت مصاحبه به شما خبر خواهند داد.
درخواست افرادی که بدون عذر موجه در مصاحبه شرکت نمی کنند ممکن است باعث طولانی شدن روند یا نامعتبر شدن درخواست شود. اگر موقعیتی پیش آمد که مانع از شرکت در مصاحبه شد، می توانید مورد را با اداره مدیریت مهاجرت استانی که درخواست داده اید را در میان بگذارید تا مصاحبه به تاریخ دیگری موکول شود.
در طول مصاحبه، پرسشهایی مانند اطلاعات هویتی درخواست کننده، در گذشته شهروندی وجود داشته و یا میتوانسته وجود داشته باشد، دلیل قطع رابطه شهروندی، یا اینکه هرگز وجود نداشته و اینکه آیا احتمال بازپس گیری از دست رفته شهروندی وجود دارد، پرسیده می شود. علاوه بر این، ممکن است اطلاعاتی در رابطه با روند مهاجرت، از جمله اینکه درخواست کننده چگونه و از چه طریقی وارد ترکیه شده است، اینکه آیا خویشاوندی در این کشور دارد یا خیر و چگونه زندگی خود را تامین می کند، پرسیده شود. ارائه اطلاعات دقیق و کامل در طول مصاحبه برای ارزیابی درخواست شما، بسیار مهم و حیاتی و از ارزش بسیار بالایی برخوردار است
ادارات مدیریت مهاجرت استانی که درخواست را دریافت می کنند، اطلاعات و مدارک جمع آوری شده در مورد وضعیت بی تابعیتی درخواست کننده را به اداره مدیریت مهاجرت که مرجع تصمیم گیرنده می باشد را ارسال می کنند. اداره مدیریت مهاجرت، درستی و سازگاری اطلاعات مربوط به وضعیت درخواست کننده را بررسی می کند. از نظر قانونی، درخواست ها باید ظرف ۹۰ روز نهایی شوند، اما این مدت ممکن است بسته به حجم کار، بیشتر هم بشود. اقدامات احتیاطی لازم برای کوتاه ماندن دوره تا حد امکان انجام می شود.
اگر اطلاعات، مدارک یا اظهارات جمع آوری شده در مورد وضعیت بی تابعیتی درخواست کننده، کافی و معتبر تشخیص داده شود، بی تابعیتی فرد به طور رسمی مشخص می شود. در این صورت برای فرد «کارت شناسایی افراد بدون تابعیت» صادر می شود. این کارت حاوی شماره شناسایی خارجی است که با عدد ۹۹ آغاز می شود. کارت شناسایی افراد بدون تابعیت، وضعیت حقوقی فرد در ترکیه را تعیین می کند و تضمین می کند که او از برخی حقوق اساسی بهره مند است. به علاوه ، این مدرک به فرد اجازه می دهد تا به طور قانونی در ترکیه بماند. برای این مدرک شناسایی هیچ هزینه ای از افراد بدون تابعیت دریافت نمی شود.
افرادی که به عنوان بی تابعیت شناخته می شوند و دارای مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت هستند، حق اقامت قانونی در ترکیه را دارند. مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت جایگزین اجازه اقامت می شود. افرادی که دارای این مدرک هویتی هستند نیز می توانند در صورت داشتن شرایط برای دریافت یکی از انواع مجوزهای اقامت دیگر اقدام کنند. علاوه بر این، دارندگان گواهی شناسایی افراد بدون تابعیت حق دارند برای اجازه کار، درخواست پاسپورت برای اتباع خارجی، حق آموزش و بهره مندی از خدمات بهداشتی با قرار گرفتن در سیستم تامین اجتماعی برخوردار شوند.
مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت، تضمینی در برابر اخراج است. افرادی که به عنوان بی تابعیت شناخته می شوند و دارای مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت هستند، اخراج نمی شوند مگر اینکه تهدیدی جدی برای نظم عمومی یا امنیت عمومی باشند.
مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت جایگزین گذرنامه برای سفرهای بین المللی نیست. این مدرک ، به شما امکان اقامت در ترکیه را می دهد، اما برای سفر به کشور دیگری به یک مدرک معتبرمسافرتی نیاز دارید. پس در این صورت می توانید برای دریافت گذرنامه برای اتباع خارجی اقدام کنید.
بله، افرادی که دارای گواهینامه شناسایی افراد بدون تابعیت هستند، از حق آموزش در ترکیه برخوردار هستند. این حق شامل مدارس دولتی از دبستان تا دانشگاه می شود. همچنین می توانید تحت شرایط خاصی از بورسیه تحصیلی و کمک های آموزشی بهره مند شوید.
افراد دارای گواهی شناسایی افراد بدون تابعیت می توانند از خدمات پزشکی در محدوده بیمه سلامت عمومی بهره مند شوند. با مراجعه برای درخواست این نوع مخصوص بیمه، می توانید از بیمارستان ها و مراکز بهداشتی ترکیه، خدمات پزشکی دریافت کنید.
افرادی که دارای گواهی شناسایی افراد بدون تابعیت هستند می توانند تحت شرایط خاصی برای آوردن اعضای خانواده خود به ترکیه در محدوده پیوند خانوادگی اقدام کنند. با این حال، گاهی شرایط و فرآیندهای این برنامه ممکن است متفاوت باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد درخواست پیوند خانوادگی، می توانید با اداره مدیریت مهاجرت استانی مشورت کنید.
افرادی که دارای گواهی شناسایی افراد بدون تابعیت هستند، در صورت داشتن شرایط خاصی می توانند برای شهروندی ترکیه اقدام کنند. از جمله این شرایط؛ اقامت در ترکیه به مدت پنج سال بدون وقفه، داشتن قصد اقامت در ترکیه، دانستن زبان ترکی، داشتن اخلاق و رفتاردرست و خوب، عدم ایجاد خطر برای سلامتی عمومی و تهدید نکردن امنیت ملی یا نظم عمومی. دوره های سپری شده با مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت در محاسبه دوره اقامت در نظر گرفته می شود. وقتی درخواست شهروندی پذیرفته شد، فرد شهروند ترکیه می شود و وضعیت بی تابعیتی وی پایان می یابد.
مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت تا زمانی که وضعیت بی تابعیتی فرد ادامه داشته باشد، معتبر است و هر دو سال یکبار تمدید می شود. اعتبار این سند تا پایان بی تابعیتی فرد ادامه دارد. اگر فرد بدون تابعیت، شهروندی هر کشوری را به دست آورد و در نتیجه وضعیت بی تابعیتی به پایان برسد، مدرک شناسایی فرد بدون تابعیت، اعتبار خود را از دست می دهد.
مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت در دو مورد قابل ابطال است. اولین حالت زمانی است که بعدها مشخص شود که فرد، در درخواست بی تابعیتی خود اطلاعات نادرست یا مدارک دروغین ارائه کرده است. در صورت بروز چنین وضعیتی، مدرک شناسایی فرد بدون تابعیت لغو خواهد شد. حالت دوم زمانی است که به دلیل تهدید جدی برای نظم یا امنیت عمومی، تصمیم به اخراج از کشوربرای فرد گرفته می شود. در چنین حالتی، مدرک شناسایی فرد بدون تابعیت باطل خواهد شد. لغو مدرک شناسایی افراد بدون تابعیت به این معنی است که فرد دیگر به عنوان بی تابعیت شناخته نمی شود و حقوق مربوطه را از دست می دهد.
اگر درخواست شما رد شود، می توانید به این تصمیم در دادگاه اداری صالحه در آنکارا اعتراض داده و دعوی ابطال طرح کنید. این فرآیند حق درخواست تجدید نظر در تصمیم را از طریق راه های قانونی فراهم می کند.
اگر درخواست تثبیت بی تابعیتی شما در ترکیه پذیرفته نشود، می توانید با درخواست به کشور دیگری درخواست تثبیت وضعیت بی تابعیتی کنید. که در این صورت باید از روند تثبیت بی تابعیتی و مقررات قانونی آن کشور پیروی کنید. اگر در کشور دیگری به عنوان بی تابعیت شناخته شوید، درخواست شما در ترکیه نامعتبر تلقی می شود
مرکز حقوق پناهندگان یک سازمان غیردولتی است که اطلاعات حقوقی و پشتیبانی رایگان را برای خارجیانی که به دنبال حمایت در ترکیه هستند در مورد روند های مربوطه و دسترسی به حقوق و خدمات در ترکیه ارائه می دهد. «مرکز حقوق پناهندگان» از تمام نهادهای ترکیه، از جمله مقامات مهاجرت و نهادهای سازمان ملل مستقل می باشد
شما می توانید با شماره اصلی سازمان ما،۰۰۹۰۸۵۰۲۱۸۴۸۳۰ ، در روزهای کاری هفته ازدوشنبه تا جمعه ازساعت ۹:۳۰ بامداد الی ۱۳:۰۰ و از ۱۴:۰۰ الی ۱۷:۳۰ شامگاه که به زبان های پارسی، ترکی، انگلیسی، فرانسوی و عربی خدمات ارائه می دهد، تماس گرفته و پرسشهای خود در مورد وضعیتتان از جمله درخواست تثبیت بی تابعیتی و مراحل این روند را از اعضای تیم متخصص ما بپرسید.