Caawimaad Sharci

Sida xeerka caadiga ah, caawimaada sharciga iyo la-talinta waxaa bixin kara qareenno jooga Turkiga. Sharcigu waxa kale oo uu ogolyahay ururada qareenada inay kaa caawiyaan helida xuquuqdaada. Intaa waxaa dheer, ururada bulshada rayidka ah ayaa sidoo kale ku siin karaan macluumaad iyo taageero si loo xaqiijiyo helitaanka xuquuqdaada.

Qareenka ama looyarku waa shaqsi shati haysta kaasoo awood u leh inuu ku dhaqmo sharciga. Si aad ugu qalanto qareennimada gudaha Turkiga, qofku waa inuu ka qalin jabiyaa kuliyada sharciga, dhameystiraa tababar ku saabsan sharciga oo qasab ah, qaato shati, kana diiwaan gashanyahay ururka qareenada.

Shaqsiyaadka aan buuxin shuruudahan kuma shaqayn karaan sharciga Turkiga, waxaana sharci ahaan ka mamnuuc ah inay galaan shaqo u gaar ah qareennada. Sidoo kale, ajaaniibta ayaa laga mamnuucay inay u shaqeeyaan qareenimo ahaan Turkiga. Sidaas darteed, inkastoo ay haystaan ​​shahaadooyinka lagama maarmaanka ah ee waddankooda, muwaadin ajnabi ah looma ogola inuu ku shaqeeyo sharciga Turkiga.

Wadanka Turkiga, qof kasta oo loo ogolaado inuu ka shaqeeyo sharciga waxa la siiyaa lambar shati gaar ah. Lambarkan iyo sidoo kale magaca iyo magacyada qoyska ayaa sidoo kale laga helaa xogta haynta qareennada. Xog hayntani waxay u furan tahay dad waynaha qof kastana wuxuu ka geli karaa isagoo isticmaalaya webpage-ka rasmiga ah ee Ururka Qareenada Turkiga ama ururka qareenada ee qareenka uu ka diwaangashanyahay. Sidaa darteed waxaad si fudud u xaqiijin kartaa heerka sharci ee qareenka adiga oo gelinaya magaca iyo magaca qoyska ama lambarka shatiga oona raadinaya.

Ururka qareenada waa ururka qareenada ee gobol ama gobol gaar ah ku sugun. Ururada qareenada ayaa ugu horayn masuul ka ah nidaaminta xirfada sharciga iyo ilaalinta sharciga.

Kiis maxkamadeed, marka la eego macnaha guud, waa adeegsiga xaqa aad u leedahay in lagu helo xal sharci ah oo la horgeeyo maxkamadaha. Si kale haddii loo dhigo, “dacwada” waa ereyga fal sharci ah oo la bilaabay si loo caddeeyo jiritaanka xuquuq ama xallinta kama dambaysta ah ee khilaafka maxkamadda horteeda.

Haddaba, xeraynta fal waxqabad, ama ka codsashada maxkamadda inay ku dhawaaqdo jiritaanka ama jiritaan la’aanta xuquuq ama xidhiidh sharci, ama codsashada abuurista, wax ka beddelka ama baabiinta xuquuq gaar ah ama xidhiidh sharci ah, dhammaan waxay hoos tagayaan ereyga “kiis maxakamadeed.”

Sidoo kale, xereynta fal ka dhan ah falalka maamul ama ficillo maxkamadda horteeda, ama dacwadaha garsoorka ee la xiriira falalka lagu qeexay fal-dembiyeedka waxaa sidoo kale loo arkaa “Kiis maxkamadeed.”

Shuruudaha ugu muhiimsan ee xereynta cabashada waa awoodda lagu qaado tallaabo sharci ah. Shuruuddani waxay si dhow ula xiriirtaa awoodda ah in ficil la bilaaabo. Sida uu dhigayo sharciga Turkiga, qof kasta oo awood u leh inuu wax qabto waxaa loo arkaa inuu awood u leeyahay inuu tallaabo sharci ah qaado.

Dadka aan haysan ”awood sharci” haddii aysan gaarin da’da qaan-gaarnimada ama aysan lahayn awood ay ku kala gartaan (tusaale awoodda ay ugu dhaqmaan si caqli-gal ah oo ay ku kala soocaan saxnaanta iyo qaladka) taasoo ka dhalatay jirro maskaxeed, daciifnimo maskaxeed, sakhraannimo ama sida natiijada sababo kale oo la mid ah. Intaa waxaa dheer, marka loo eego sharciga Turkiga, awoodda wax-qabadka waxaa lagu xaddidi karaa amar maxkamadeed. Sidoo kale, dadka qaangaarka ah ee lagu xukumay ciqaab xaddidaysa xorriyaddooda 1 sano ama ka badan ayaa sidoo kale laga xaddiday awooddooda wax-qabad.

Fadlan la soco in, sida caadiga ah, dadka aan haysan ”awood sharci” sidaas darteed ”awoodda ay ku qaadaan tallaabo sharci ah” waa in ay matalaan wakiiladooda sharciga ah. Marka loo eego sharciga Turkiga, ereyga ”wakiilada sharci” waxaa loola jeedaa waalid ama labada waalid ee carruurta aan qaan-gaarin iyo mas’uul si sharci ah loogu magacaabay dadka kale ee aan haysan awood sharci.

Khilaaf kasta oo sharci ama arrin kasta uma baahna ka qaybgalka qareen. Marka laga reebo xaalado gaar ah (sida qareenka difaaca ee qasabka ah ee arrimaha dembiyada qaarkood), qof kasta oo awood u leh inuu dacweeyo qof wuxuu soo gudbin karaa cabasho ama dacwad shakhsi ah oo uu ku sameeyo kiis u gaar ah ama dacwad ka hor maxkamadaha ama hay’adaha dawladda. Sidaa darteed, marka laga reebo ka-reebitaanka xaddidan, shaqaaleysiinta qareen maaha qasab gudaha Turkiga.

Qareen ayaa kaa caawin kara xallinta dhammaan arrimaha sharciga iyo khilaafaadka. Sidaa darteed, qareenku waxa uu ku siin karaa la-talin sharci ah ama talo, ama haddii uu qareenka u leeyahay awood, uu ku xareeyo dacwad ama ku sameeyo sheegasho ka hor maxkamadda adiga badalkaada, ama wuu ku matali kara inta ay socoto dacwadaha sharciga ah. Intaa waxaa dheer, marka laga reebo nidaamyada halkaas oo adiga si sharci ah lagaaga baahan yahay inaad tallaabo qaaddo adiga naftaada, qareenku wuxuu sidoo kale raaci karaa hab kasta oo wuxuu ka soo hormuuqan karaa hay’adaha rasmiga ah isagoo ku hadlaya magacaaga. Ugu dambeyntii, qareenku wuxuu sidoo kale noqon karaa dhexdhexaadiye ama dib-u-heshiisiiye u dhexeeya dhinacyada is haya.

Waxaad la xiriiri kartaa qareen adigoo la xiriiraya xafiiska qareenka ama shirkad sharci. Ama sida hoos ku qeexan, waxa kale oo aad la xidhiidhi kartaa ururka qareenada ee qareenka iyada oo loo marayo Qorshaha Gargaarka Sharciga.

Qof kasta oo raba inuu sii haysto qareen waa inuu qandaraas la gala qareenkaas. Ma jiro shuruud rasmi ah oo qandaraasyada noocaas ah. Sidaas darteed, waxaa laga yaabaa in lagu sameeyo si hadal ah ama qoraal. Si kastaba ha ahaatee, haddii ay suurtogal tahay, waxay noqon doontaa faa’iido in labada dhinacba ay ku dhammeeyaan qandaraaska qoraal ahaan.

Sida caadiga ah, waa inaad siisaa awood qareen qareenkaaga. Tani waxay siin doontaa awooda qareenkaaga inuu ku matalo magacaaga. Waxay u noqon doontaa faa’iido labada dhinacba inay nootaayeeyaan awoodda qareenka.

Qareenadu waxay sharci ahaan xaq u leeyihiin khidmad dhammaan adeegyada sharciga oo ay ku jiraan la-talinta sharciga. Dalka Turkiga, Ururka Qareenada Turkiga waxay daabacaan ”Heerka Khidmada Qareenka ee ugu Yar” sanad walba. Heerarka qiimahani waa mid xidhan oo qareennada looma ogola inay aqbalaan qiimayaal ka hooseeya kuwa lagu sheegay cabbirka.

Sidaa darteed, kharashka qareenku waxa uu noqon karaa heerka lagu tilmaamay cabirkan ama dhinacyadu waxay sidoo kale ku heshiin karaan ilaa 25% qiimaha sheegashada ama xukunka kama dambaysta ah. Sidaa darteed waa suurtogal in laga wada hadlo lagana xaajoodo kharashka qareenka ee hoos yimaada xorriyadda qandaraaska iyada oo la tixgelinayo in qaddarka ugu dambeeya ee lagu heshiiyey aanu ka hoosayn heerka lagu tilmaamay cabbirka adeeggaas gaarka ah ama shaqada.

Waa mas’uuliyaddaada inaad bixiso kharashyada dacwadaha oo ay ku jiraan khidmadaha codsiga, khidmadaha nootayada, iyo marka loo baahdo, kharashka khabiirka ama markhaatiga. Intaa waxaa dheer, haddii lagu heshiiyo heshiiska, waxaa laga yaabaa in sidoo kale lagaa rabo inaad daboosho kharashka safarka ee qareenkaaga. Ugu dambayntii, fadlan la soco in kharashaadka dacwadaha iyo kharashka qareenka ee dhinaca kaa soo horjeeda ee aad is haysaan ay sidoo kale qaadi doonaan dhinaca laga guulaysto.

Sida uu dhigayo sharciga Turkiga, dadka aan si kale u awoodin inay bixiyaan qareenka iyo khidmadaha maxkamadda ee la xidhiidha iyaga oo aan culays dhaqaale gelin shakhsiga ama qoyskooda waxay ka faa’iidaysan karaan nidaamka Gargaarka Sharci ee bilaashka ah ee ay dawladdu maalgeliso ee loo yaqaan ”Adli Yardım” ee Turkiga. Markaa, dadka ku qanca shuruudahan waxay ka faa’iideysan karaan nidaamka.

Kaalmada sharciga ee Turkiga waxaa bixiya ururada qareenada. Sidaa darteed waxaad la xiriiri kartaa adeegga gargaarka sharciga ee ururka qareenada.

Labada Sharciba ee Ajaanibta iyo Ilaalinta Caalamiga ah iyo sharciga lagu dabaqi karo labaduba waxay adkeynayaan xaqa aad u leedahay inaad ka faa’iidaysato kaalmada sharci ee bilaashka ah ee hoos timaada nidaamka kaalmada sharci ee ay dawladdu maalgeliso ee loogu talaglay codsadayaasha ilaalinta caalamiga ah iyo soogalootiga kale ee nugul.

Nidaamka Kaalmada Sharci wuxuu ugu horreyn ku salaysan yahay  in codsi. la soo gudbiso. Waa in aad shakhsi ahaan ula xiriirtaa adeegga gargaarka sharciga. Si kastaba ha ahaatee, qaar ka mid ah ururada qareenada ee Turkiga ayaa sidoo kale magacaabi kara qareeno hoos yimaada nidaamka Gargaarka Sharciga marka la ogeysiiyo ama tixraac ay sameeyaan xubnaha qoyska ama ururada bulshada rayidka ah.

Ku jiritaanka xarun raritaan ama meel kale oo xabsi ah oo lagugu hayo caqabad kuma ah xaqa helitaanka nidaamka Gargaarka Sharciga. Xaaladahan oo kale, waxaa lagaa rabaa inaad u tagto ururka qareenada ee xaafadda lagugu hayo oo aad codsato gargaar sharci. Waxa kale oo aad xaq u leedahay in aad u gudbiso cabasho maamulka xarunta si loogu gudbiyo gargaarka sharciga. Sida kor ku xusan, qaar ka mid ah ururada qareenada ee Turkiga waxay sidoo kale magacaabi karaan qareeno hoos yimaada nidaamka Gargaarka Sharciga marka la ogeysiiyo ama tixraac ay sameeyaan xubnaha qoyska ama ururada bulshada rayidka ah. Fadlan la socodsii in ururka qareenadu ay wax ka weydiin doonaan xaaladdaada iyo dhibaatada aad soo bandhigtay oo ay go’aan ka gaari doonaan inay ku siin karaan kaalmo sharci oo bilaash ah iyo in kale.

Nidaamka Kaalmada Sharcigu waxa uu daboolaa sharciga shakhsi ahaaneed iyo midka qoyska (sida guurka, furriinka, rabshadaha qoyska, xannaanaynta, iyo ilaalinta), sharciga kale ee madaniga ah iyo shaqada, tallaabooyinka sharciga ah ee ka dhanka ah falalka iyo ficilada maamulka, iyo sharciga deyn bixin la’aanta iyo faqiirnimada.

Fadlan la soco in arrimaha lagu maamulo Sharciga Ajaanibta iyo Ilaalinta Caalamiga ah iyo Xeerka Ilaalinta Ku Meel Gaarka ah ay sidoo kale hoos yimaadaan nidaamka Gargaarka Sharci. Kuwaas waxaa ka mid noqon kara rafcaanada ka dhanka ah go’aannada magangalyada caalamiga ah, amarada masaafurinta, xabsi gelinta maxkamad la’aan, ama ogolaanshaha joogitaanka.

Qaar ka mid ah ururada qareenada ayaa sidoo kale laga yaabaa inay bixiyaan talo sharci iyo la-talin hoos timaada nidaamka Gargaarka Sharciga.

Fadlan la soco haddii aad horay u lahayd qareen, ma awoodi doontid inaad ka faa’iidaysato nidaamka Gargaarka Sharciga.

Ururka qareenada ayaa marka hore samayn doona qiimayn ku saabsan xaaladaada dhaqaale. Haddaba, waxaa laga yaabaa in lagaaga baahdo inaad soo gudbiso caddaymo dokumenti ah sida waraaqaha lahaanshaha hantida ee rasmiga ah ama shahaadada faqrinimo oo uu bixiyay Mukhtaar. Ururka qareenada ayaa sidoo kale baari doona haddii ay jiraan sababo si macquul ah laguugu tixgalin karo si aad u hesho natiijo guul leh sida deeqda kaalmada sharci ay qabto. Iyadoo lagu salaynayo qiimayntan, ururka qareenadu waxa uu go’aansan karaa in uu bixiyo kaalmo sharci.

Qorshaha Kaalmada Sharcigu wuxuu ugu horrayn bixiyaa kharashka qareenka. Intaa waxaa dheer, qaar ka mid ah kharashyada safarka ee qareenkaaga ayaa sidoo kale laga yaabaa in lagu daboolo nidaamka Gargaarka Sharciga. Kharashaadka dacwadda (sida khidmadaha codsiga iyo khidmadaha kale ee maxkamadda) qareenkaaga ayaa laga yaabaa inuu maxkamadda ka codsado gargaar sharci oo gaar ah. Maxkamaddu waxay leedahay sharaf ballaaran oo ku saabsan bixinta kaalmada sharciga.

Sababa la xiriira kheyraadka oo yar awgeed, badi xafiisyada gargaarka sharciga ma laha turjubaan joogto ah iyo/ama waqti-dhiman ah. Sidaa darteed waxaan kugula talineynaa inaad hubiso in qof ku hadla af-Turkiga uu ku caawiyo inta lagu jiro codsigaaga.

Intaa waxaa dheer, waxaa jira Khadka Taageerada Fasiraada kaas oo shaqeynayay isagoo iskaashi la leh Ururka Midowga Qareennada Turkiga iyo Hay’adda Qaxootiga ee Qaramada Midoobay (UNHCR) tan iyo 2018. Qareenadu waxay u isticmaali karaan khadka taageerada fasiraadaha codsiyada gargaarka sharciga iyo wareysiyada macmiilka. Khadka Taageerada Fasiraadaha wuxuu bixiyaa adeegyada af Carabiga, Farsi, Faransiis iyo af Dari waxaana lagala xiriiri karaa taleefanka 0312 292 59 59.

Haddii aad raadinayso inaad ka faa’iidaysato nidaamka Gargaarka Sharciga si aad u hesho faa’iido aan lacag ahayn (sida ururinta deynta) ama haddii lagu siiyo faa’iido shay (sida magdhow lacageed), waxaa lagaa doonayaa inaad bixiso 5% alaabtan. qiimaha iyo sidoo kale khidmadaha la siiyo qareenka ay u xilsaareen ururka qareenada.

Haddii qofku uu si bareer ah u sameeyo hadal been abuur ah ama uu bixiyey xog been ah oo ku saabsan xaaladdiisa dhaqaale si uu uga faa’iidaysto nidaamka Gargaarka Sharciga ama haddii la fahmay in sheegashada kaalmada sharci ay tahay mid aan macquul ahayn, isaga/iyada ayaa laga doonayaa bixinta lab jibaar lacagta khidmadaha ah ee la siinayo qareenka loo xilsaaray iyo kharash kasta oo kale oo kale oo ay bixinayeen kaalmada sharci, kaalmada sharcigana waa la joojinayaa.

Haddii dembi lagaaga shakiyo, waxa laga yaabaa inaad ka faa’iidaysato gargaarka sharciga hadii aanad awoodin oo aanad horeay u sii haysan qareen. Fadlan la soco in aad xaq u leedahay in aad kala xidhiidho codsigaaga kaalmada sharciga goobta saldhiga booliska ama gendarmerie ama xafiiska xeer ilaalinta guud ama guriga maxkamada iyo xataa maxkamada sare.

Markaad codsato, mas’uuliyiintu waa inay la xiriiraan ururka qareenada ee gobolka, ururka qareennada ayaa ku siin doonaa qareen difaac lacag la’aan ah. Inkasta oo tani ay sidoo kale tahay nooc ka mid ah gargaarka sharciga, hawshan waxaa lagu samayn doonaa sida waafaqsan Xeerka Habka Ciqaabta.

Fadlan la soco in haddii shakhsiga laka shikiyay ama eedaysan ay da’diisu ka yar tahay 18 jir, naafo yahay ilaa xad aanu isagu/iyada samayn karin is-difaacid, dhagool yahay ama leeyahay maqal hoose ama eedaymaha lagu xukumay yihiin 5 sano ama ka badan, qareenka difaaca qasabka ah ee bilaashka ah ayaa si toos ah loogu meelayn doonaa waase haddii dhibbanuhu aanu horay u sii haysan qareen.

Haddii aad tahay dhibane ama ka cawday xadgudub galmo ama weerar, ama dhibane dambi kale kaas oo qaadi kara xukun suurtagal ah in uu noqdo 5 sano ama ka badan, waxaad sidoo kale codsan kartaa gargaar sharci.

Fadlan la soco in dhibanayaasha da’doodu ka yar tahay 18 jir ama naafo ah ilaa xad uusan isagu/iyada iska difaaci karin, ama dhego la’ ama maqal hooseeya, qareenka gargaarka sharciga ee bilaashka ah ayaa si toos ah loogu qori doonaa waase haddii aanu dhibbanuhu horay usii  haysan qareen.

Waxaa la igu tuhmaayaa/lagu eedeeyay in aan galay dambi ama dhibbanaha/ashtako dambi. Ma heli karaa caawimo turjubaan?

Waajibaadka iyo mas’uuliyadaha qareenka gaarka ah ama qareenka difaaca ama qareenka lagu magacaabo Caawimaada Gargaarka mar walba waa isku mid. Si kale haddii loo dhigo, ma jiro wax farqi ah oo arrintan u dhexeeya qareenka lacagta qaata iyo qareenka la magacaabay.

Waajibka muhiimka ah ee qareenkaagu waa inuu u fuliyo adeegyadiisa si taxadar leh, sax ah, oona daacadnimo kujirto. Waajibaadka iyo masuuliyadaha qareenkaaga waxa kale oo ka mid ah ilaalinta macluumaadka qarsoodiga ah ee macmiilka, ilaalinta dukumentiyada iyo faylalka, daba galka shaqada ee loo idmaday ilaa ay dhammaysato si waafaqsan xeerarka sharciga ah, ka fogaanshaha khilaafka danta, gaadhsiinta macluumaad ku filan oo ku habboon iyo sharraxaad, iyo kor u qaadida shaqadaada. sida ugu fiican ee aad u doonayso.

Qareenkaagu waxa kale oo laga yaabaa inuu kula wadaago ra’yigiisa sharci ee ku saabsan natiijooyin kala duwan oo suurtagal ah. Si kastaba ha ahaatee, qareennada waa ka mamnuuc inay sameeyaan ballanqaadyo ama dammaanad qaadidda natiijooyin gaar ah.

Waxaa jira turjubaano luqadda dhegoolaha ah oo ka jooga ururada qareenada iyo maxkamadaha qaarkood ee Turkiga. Fadlan la soco inaad sidoo kale xaq u leedahay inaad ka faa’iidaysato kaalmada turjubaanka ee luqadda dhegoolaha marxaladda baadhista bilawga ah ama wakhtiga dhegeysiga dacwada.

Sidoo kale, waxaa kale oo aad caawimo ka raadsan kartaa ururada bulshada rayidka ah ee ka shaqeeya arrimaha xuquuqda dadka naafada ah hadalka iyo sidoo kale araga iyo noocyada kale ee naafada.

Sida kor ku xusan, ku dhaqanka sharciga iyo dadka ku matala maxkamadaha waxay gaar u yihiin qareennada shatiga haysta. Si kastaba ha ahaatee, Sharciga Ajaanibta iyo Ilaalinta Caalamiga ah iyo sidoo kale sharciga kale ee lagu dabaqi karo waxay adkeynayaan xaqa aad u leedahay inaad ka hesho macluumaad ama taageero wakiilkaaga sharci, ama ururada bulshada rayidka ah. Dadkan ama ururadani waxay sidoo kale ku siin karaan taageero sidii loo hubin lahaa helitaanka nidaamka gargaarka sharciga.